Đối với doanh nghiệp con người chính là nòng cốt và hạt nhân của doanh nghiệp đó. “Con người đi trước, công việc theo sau” (Từ tốt đến vĩ đại). Do đó, yếu tố con người luôn được các nhà lãnh đạo, quản lý chú trọng.
Muốn có một đội ngũ mạnh và giỏi sếp phải nằm lòng về Thuật dụng nhân - tức tuyển và dùng người. Sau đây là 8 cách tuyển dụng nhân sự hiệu quả, đúc kết từ trí tuệ cổ nhân hàng ngàn năm.
1. Tuyển dụng nhân sự Tạm thời (ngắn hạn)
Đây là cách thông thường, phổ biến tại các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Ví dụ, qua cuộc khủng hoảng vừa rồi doanh nghiệp bạn mở cửa trở lại, tự nhiên hụt đi khoảng mười mấy nhân sự. Các bạn đăng tuyển, thiếu người quá nên tuyển tạm thời một số bạn vào lấp chỗ trống. Hiện nay, chúng ta có thể dễ dàng tuyển được nhóm nhân sự này trên các kênh tuyển dụng online, mạng xã hội…vv.
Dùng cách này có thể có kết quả nhanh, có người ngay cho các bạn nhưng phải rất cẩn thận. Đang ở góc độ quá cần người thì có thể hợp lý. Nhưng các bạn phải để ý rất kỹ: Cái tâm ý của mình vận hành lúc đó là gì? Là tâm xác định dùng người để lâu dài hay để tạm thời? Nếu tâm mình toả ra ý định dùng người tạm thời thì nhân viên đến với chúng ta cũng là vì tạm thời mà thôi, vì nó khớp với năng lượng đó. Nên khoảng vài tháng sau, khi thấy công việc khác tốt hơn, họ nghỉ thì các bạn cũng đừng trách họ.
Nếu xác định dùng tạm người thì không đi đường dài được. Doanh nghiệp nào mà giữ tư tưởng liên tục dùng người tạm thời thì nhân sự sẽ cực kì bất ổn, doanh nghiệp cũng sẽ chìm nổi lên xuống khó mà ổn định được.
2. Tuyển dụng nhân sự bằng Lương Thưởng
Kể từ khi chuyển qua nền kinh tế thị trường (GDP) rất nhiều các doanh nghiệp đang sử dụng chính sách lương, thưởng, đãi ngộ như một công cụ chính để hút người về. Nhưng sự thực thì tình trạng đào tạo nhân viên đến lúc làm được việc, lành nghề rồi nghỉ là rất nhiều. Đó là tình trạng chảy máu chất xám khiến các doanh nghiệp chịu tổn thất nặng nề.
Với chính sách này, lương càng cao thì hút người về càng nhiều, tuy nhiên khi nhân viên làm tốt lương cao, khi sai phạm sẽ bị phạt. Cách này đánh vào nhu cầu (tâm tham) để lôi kéo nên khi gặp một doanh nghiệp chính sách tốt hơn, lãnh đạo không giữ chân được người giỏi, mất nhiều chi phí đào tạo.
Cái này trước người xưa cũng có dùng, nhưng những bậc dùng người đại tài thì thường không quá chú trọng. Đây cũng là cách mà hầu hết 80-90% các doanh nghiệp đang dùng. Cách này cũng giúp bạn tìm được người, tuy nhiên thực tế là lương thưởng, hay chính sách đãi ngộ tốt không phải là cách để bạn giữ chân được những nhân viên giỏi, lành nghề.
3. Tuyển dụng nhân sự bằng Tầm nhìn
Tầm nhìn không phải là sự thấy trước được tương lai, mà là sự hiểu biết sâu rộng về các lĩnh vực, về cơ hội, rủi ro của tổ chức để quyết định đưa doanh nghiệp đi về đâu?
Như vậy, tầm nhìn doanh nghiệp nằm ở người chủ.
Thông thường hiện nay, tầm nhìn của người chủ được chia làm hai hướng: tầm nhìn hướng về lương thưởng, về tiền và một loại tầm nhìn khác hướng về ý nghĩa cuộc đời, những điều giá trị, có chiều sâu. Cùng một chữ nhưng bản chất hai tầm nhìn rất khác nhau.
Để làm tốt vai trò thứ nhất, định hướng doanh nghiệp đi trong 5, 10, 20 năm phát triển đạt được lợi nhuận đã là khó. Dùng tầm nhìn theo hướng thứ hai, lèo lái doanh nghiệp đi theo hướng bền vững còn khó hơn, không nhiều doanh nghiệp làm được điều này!
Tuy nhiên nếu các bạn tuyển dụng người về bằng tầm nhìn này thì các bạn tìm được “cộng sự chung chí hướng” chứ không phải nhân viên. Cái ekip đó có thể đi với bạn vài chục năm, hoặc lâu hơn. Vào sinh ra tử với bạn.
4. Tuyển dụng nhân sự bằng Đạo Đức (Tâm)
Mục 3,4,5 các bạn phối hợp được nhiều yếu tố cùng một lúc thì nó rất mạnh. “Bí quyết cầu người hiền tài hơn cả chủ doanh nghiệp”. Khi phát triển đến một mức độ nhất định, nếu bạn có giấc mơ lớn hơn, thì biết cầu người hiền tài giỏi hơn cả mình là một điều để giúp Doanh nghiệp bạn phát triển ngoại hạng, vượt xa những gì chỉ một mình bạn làm được.
Chủ doanh nghiệp là đầu tàu, cũng chính là chốt chặn của doanh nghiệp! Người nào biết được điều này, thực sự có cái tâm cầu người giỏi, khiêm hạ thì sẽ làm được việc lớn! Thường chúng ta chỉ tuyển được người thấp hơn, kém hơn mình thôi. Kiếm được người bằng mình đã khó, cầu được người giỏi hơn hẳn mình khó khó vô cùng.
Và dọc lịch sử mấy nghìn năm, cũng chỉ có rất ít những tấm gương nổi trội về điều này.
Như Lưu Bị hay Bác Hồ cũng là một tấm gương.
Ở Việt Nam có một khái niệm đó là trải thảm đỏ mời nhân tài. Nhưng mà nếu hiểu như thế thì mình vẫn đang đặt mình ở địa vị cao hơn họ, ở trên cao mời người ta vào. Chứ chưa thực sự cầu thị, cầu hiền tài.
Bạn có thường xuyên đến nhà chơi, tới tận nhà để thăm những người bạn đánh giá là tài năng, người giỏi hơn mình không? Thăm họ, chia sẻ tầm nhìn, niềm khát khao, cái Tâm thực sự của mình? Có những người ta phải gieo nhân ít thì 2-3 năm, nhiều thì 5-10 năm mới cầu được họ về. Nên cầu được hiền tài là cần Khiêm hạ tận cùng và có sự trăn trở, khao khát đến tận cùng! 3,4,5 tạo thành liên hoàn cước vô cùng hay
5. Tuyển dụng nhân sự bằng Đào tạo, Huấn luyện
Đào tạo, huấn luyện tổ chức liên tục không ngừng nghỉ là cách làm cho tổ chức bền vững. Tổ chức nào lười đào tạo huấn luyện, lười học hỏi là cứ thời gian là yếu đi.
Các bạn làm việc tốt đến đâu tốt mà chủ quan không chịu trau dồi, phát triển bản thân thì lâu dần sẽ bị tụt hậu. Đào tạo, huấn luyện liên tục không ngừng nghỉ là làm cho đội ngũ được nâng tầm.
Có nhiều nhân viên hỏi, bạn đi làm sau 10 năm phát triển được gì không? không trả lời được thì đó là thất bại của doanh nghiệp!
Đào tạo gồm 2 phần, một là kiến thức, hai là kỹ năng và nhân cách. Hiện nay doanh nghiệp chỉ đào tạo được phần số 1 thôi, còn đào tạo về nhân cách không mấy doanh nghiệp làm được và bị bỏ qua. Đào tạo nhân cách quan trọng vô cùng. Chạy đường dài, bền vững hay không nó nằm ở nhân cách
68. Tuyển dụng nhân sự bằng Hệ Thống (cần cẩn thận)
Dùng hệ thống là dùng các bộ công cụ BSC, DISC, KPI… để quản lý con người.
Theo kinh nghiệm của tôi dùng hệ thống để làm công cụ thôi, không nên phụ thuộc hoàn toàn vào hệ thống. Hệ thống chỉ nên mang tính phục vụ con người, phục vụ sự sáng tạo, chứ không nên là yếu tố ngăn cản và làm chậm đi quá trình sáng tạo của tổ chức.
Nhiều doanh nghiệp đầu tư, tốn kém rất nhiều nhưng khi đưa vào vận hành thì nó rất phức tạp, cồng kềnh. Đôi khi, một số doanh nghiệp 100, 200 nhân viên đưa hệ thống vào một thời gian sẽ thấy quy mô nhân sự bị phình ra và chậm đi rất rõ.
Nếu đội ngũ không tinh nhuệ hơn thì cần xem lại hệ thống đó.
Các đây khoảng mười mấy năm Nokia có một hệ thống phân phối, vận hành, bảo hành chăm sóc với 40% thị phần thị trường điện thoại. Nhưng cũng chính hệ thống ngăn cản sự sáng tạo, nên Apple và Samsung có cơ hội soán ngôi thị trường!
Vậy nên đầu tư vào hệ thống cần cân nhắc rất kỹ, dùng những bộ công cụ phải cần hết sức tỉnh táo và cẩn thận.
Trong 8 cách thì cách 3,4,5,6,7 là người ngày xưa, cổ nhân nổi tiếng dùng rất nhiều. Còn lương thưởng, hệ thống, hay tạm thời thì họ không dùng, hoặc rất ít.
7. Tuyển dụng nhân sự bằng 3 cùng (cùng ăn, cùng ở, cùng làm)
Ba cùng là cùng ăn-cùng ở-cùng làm. Thời Việt Minh, những người lính xây dựng căn cứ địa ở Củ Chi mà giặc đánh hoài không thắng. Bởi vì, Quân ta sử dụng chiến lược chiến tranh nhân dân hay còn gọi là chiến tranh du kích. Cùng ăn-cùng ở-cùng làm với nông dân, trở thành con của họ trong thời gian vừa đủ, sau đó chuyển sang gia đình khác cùng chống giặc ngoại xâm. Tuy nhiên, cách này sẽ dễ phát sinh tình cảm, nên các bạn phải lưu ý.
Một đội ngũ gắn kết là một đội ngũ thân nhau và gắn kết với nhau như anh em. Nếu các bạn tìm hiểu về chiến tranh du kích các bạn sẽ học được vô số điều hay về tuyệt chiêu này. Trong lớp Team - Bí quyết xây dựng đội ngũ, tôi dành khoảng 1/5 thời gian chỉ nói về cách để xây dựng đội ngũ - biến đồng đội thành bạn thân. Áp dụng kiến thức Lục hoà mà Đức Phật đã dạy giúp đội ngũ gắn kết, nâng tầm và coi nhau như anh em. Chịu khó nghiên cứu, đúc kết từ cổ nhân thì các bạn sẽ có công thức, ứng dụng rất hiệu quả. Nó không quá khó như các bạn nghĩ đâu!
8. Tuyển dụng nhân sự bằng Ý nghĩa cuộc đời
Tuyển dụng bằng ý nghĩa cuộc đời sẽ hút những người đủ trăn trở với công việc mà tổ chức bạn tạo ra. Các cổ nhân như Phạm Ngũ Lão, Yết Kiêu, Dã Tượng theo Trần Hưng Đạo đánh giặc vì có ý nghĩa với đất nước và được thỏa chí nam nhi. Thì dù họ có chết trên lưng ngựa thì họ vẫn vui, đây là cách bên tôn giáo, quân đội vẫn đang sử dụng.
Một ví dụ khác dùng ý nghĩa cuộc đời để hút được người. Trong thời điểm chiến tranh Bác Hồ mời và cầu được rất nhiều người giỏi để về chống giặc cứu nước. Một trong những vị tướng đó là bác Trần Đại Nghĩa. Lúc đó bác Nghĩa đang là một kỹ sư rất giỏi bên Pháp với một mức lương rất cao. Chỉ bằng những lời nói chân phương với cái Tâm với tổ quốc, đồng bào rằng dân ta phải thoát khỏi nô lệ, mới có độc lập, tự do, hạnh phúc. Bác Hồ đã thuyết phục được bác Nghĩa về nước mà không phải bằng lương thưởng hay phúc lợi.
Như vậy, có một cách để chiêu mộ được hiền tài đó là dùng tầm nhìn & ý nghĩa để cầu người ta về. Chứ không phải dùng lương, thưởng. Nên đẳng cấp đã khác nhau, vênh nhau ở khâu tuyển dụng là như vậy!
Kết,
Chúng ta suy xét thử ta đang làm cách nào và cần dùng những cách nào để Tuyển và Xây dựng đội ngũ? Cần làm gì để thuần thục nghệ thuật dùng người, sở hữu kỹ năng “Phát triển nguồn nhân lực” để thúc đẩy công ty phát triển và nâng tầm cho anh em?
Sau nhiều năm nghiên cứu, ứng dụng và kế thừa tinh hoa của các bậc thầy Minh triết phương đông và 4 trụ cột bền vững của Bhutan, chúng tôi đã thiết kế nên Hành trình Doanh nghiệp 3 gốc để giúp các doanh nghiệp kiến tạo nên một môi trường làm việc Hiệu quả - Hạnh phúc và Ý nghĩa!
Khi đi ra từ một hệ giá trị nền tảng cốt lõi đủ chắc chắn thì việc tuyển dụng nhân sự hiệu quả và xây dựng đội ngũ không còn quá khó như chúng ta nghĩ nữa.
Các bạn tham khảo các khoá học về doanh nghiệp tại: https://bke.edu.vn/hanhtrinhdoanhnghiep/