Ở 2 phần trước chúng ta đã hiểu được vai trò và tầm quan trọng của ba báu vật: Thầy hiền trí - Tủ sách hay - Nhóm bạn tốt trong đời sống.
Một môi trường sống lý tưởng là chúng ta thiết lập được ba báu vật này, thường xuyên đưa ba báu vật làm thức ăn của tâm. Từ đó chúng ta sẽ ngày càng mở rộng nhận thức, được truyền động lực để thay đổi thói quen, suy nghĩ, hành động và nâng cao chất lượng đời sống.
Khi đã biết ba báu vật thực sự thì chúng ta sẽ dễ dàng nhận ra những gì không phải là báu vật. Tôi gọi những hiện này là Thầy - Sách - Bạn Linh Tinh.
Thầy - Sách - Bạn Linh Tinh
Thời đại ngày nay các khóa đào tạo Phát triển bản thân, làm giàu… phát triển rầm rộ, nên đôi khi những người chúng ta gọi là thầy thực chất chỉ là những người “kinh doanh giáo dục” mà thôi. Do đó, không phải ai cũng làm tròn vai trò một người thầy đúng nghĩa.
Chúng ta cần phân biệt rõ: giáo dục là nghề kỹ sư tâm hồn, là sự nghiệp trồng người. Người nào không đi được vào chiều sâu mục tiêu cao cả và sứ mệnh này của giáo dục thì họ không phải là người thầy chân chính, và không xứng đáng được coi là báu vật. Tuy nhiên, nói vậy không phải là để chúng ta hạ bệ, thiếu tôn trọng với những người làm công tác giảng dạy, giáo dục, bác bỏ một cách cực đoan rồi tự xem mình là thầy.
Hành trình chuyển hóa để rèn luyện trí tuệ và đạo đức là một hành trình dài. Chính thái độ thiếu tôn trọng người khác đó của chúng ta làm ô nhiễm tâm hồn mình. Điều quan trọng là chúng ta luôn nhắc nhở nhau, ý thức rèn luyện để phát triển những phẩm chất tốt đẹp.
Tương tự, sách tinh hoa là báu vật thì các loại sách khác chỉ nên là sách để tham khảo trong một số trường hợp, còn không nên đọc hàng ngày. Sách không tinh hoa là sách không khiến mình chuyển hóa, chỉ để giải trí, chỉ để giết thời gian. Trong ba báu vật thì sách có thể là “thức ăn” hàng ngày. Do đó chúng ta cần phải biết loại bỏ sách rác, thay thế dần “thức ăn” để mỗi ngày tâm trí chúng ta trở nên “tinh hoa” hơn.
Những người bạn cũng sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc đời mình. Do đó, biết sàng lọc lại mối quan hệ bạn bè là điều cần thiết. Những mối quan hệ trên nền tảng tham lam, ích kỷ hay đua đòi, ăn chơi cần được hạn chế nếu không hậu quả từ những người bạn xấu là khó lường.
Ví dụ nếu các bạn quen với bạn ăn nhậu thì mỗi cuối tuần nơi các bạn đến sẽ là quán nhậu, uống các chất kích thích khiến cho sức khoẻ sa sút. Những câu chuyện trên bàn nhậu có phải là những câu chuyện lành mạnh hay mang tính khích tướng, thể hiện, sĩ diện… Theo đó, lâu dần tính cách và phẩm chất của các bạn cũng đi theo chiều hướng đó.
Ứng dụng 3 “báu vật” trong đời sống
Cùng tham khảo một số tình huống có áp dụng hoặc không áp dụng và cùng xem kết quả. Đây là những ví dụ thực tế trong lớp Đánh thức ý nghĩa cuộc đời hoặc những lớp học khác mà tôi giảng dạy. Các hiện tượng này trong đời sống rất nhiều.
Trường hợp 1: Vợ chồng xích mích, dễ ly dị
Có lần, một cậu em ở Đà Lạt xuống thăm tôi. Cậu này người gầy gầy, xương xương, rất nhanh nhẹn, giọng nói hơi nhanh.
Tôi hỏi cậu ấy:
”Em lấy vợ bao lâu rồi?”
“Em lấy vợ được 7 năm rồi”.
“Thế vợ em đang làm gì?”
“Em để vợ em ở nhà nuôi con thôi chứ đi làm chi cho nó cực, mình em kiếm tiền được rồi”.
Tôi thăm dò: ”Hai vợ chồng em đã mấy năm rồi không nói chuyện được với nhau phải không, lục đục rất nặng rồi đúng không?”
Cậu ấy rất ngạc nhiên, hỏi tại sao tôi lại biết. Lý do là vì tôi quan sát thấy khi cậu ấy cười thì trên mặt xuất hiện nhiều nếp nhăn, đặc biệt là nếp nhăn quanh mắt. Đôi mắt là cửa sổ của tâm hồn, tâm hồn chứa đựng nhiều suy nghĩ, âu lo, trăn trở thì lâu dần sẽ tích tụ thành những nếp nhăn quanh mắt. Và xét theo nhân tướng, đuôi mắt thuộc về cung hôn thê, nên tôi đoán mối quan hệ vợ chồng họ có trục trặc.
Vì thế, tôi mới hỏi về vợ cậu ấy. Nếu vợ ở nhà nội trợ, nuôi con mà chồng đã ra ngoài làm ăn 7 năm nay rồi thì chắc chắn trình độ sẽ vênh nhau, không thể còn trùng nhau được nữa. Sách anh ta đọc là về kinh doanh, về quản trị, về marketing, thì vợ anh ở nhà xem ti vi và luyện phim giải trí. Anh ta còn tham gia những lớp học về phát triển bản thân, xây dựng đội ngũ, còn vợ chỉ ở nhà nuôi con, rồi từ đó nhóm bạn của hai người cũng khác nhau.
Vênh nhau về ba báu vật thì không thể nói chuyện được với nhau. Càng vênh nhau lâu thì càng ít nói chuyện dần. Hai vợ chồng lúc này sống với nhau chỉ còn nghĩa vụ.
Tôi nói với cậu ấy: ”Em nên tìm cách để vợ em được đi làm trở lại. Có lớp học nào hay thì cố gắng đưa vợ đi học, quyển sách nào em tâm đắc thì ở nhà đọc to cho vợ nghe. Bài pháp thoại nào em thấy thầy giảng hay thì em bật to lên hai vợ chồng cùng nghe. Lúc vợ nấu ăn cũng khuyến khích vợ bật loa pháp thoại lên vừa nấu vừa nghe. Em đi chơi đâu xa thì nhớ rủ vợ đi cùng, con có thể gửi nhà ông bà một vài hôm. Tôi đảm bảo một hai năm sau mối quan hệ lại tốt đẹp trở lại thôi”.
Bạn có thể thấy, thức ăn của tâm vô cùng quan trọng. 3 báu vật chính là thức ăn của tâm, nếu vênh 3 báu vật gia đình rất dễ lục đục, càng để lâu mâu thuẫn càng lớn và rất có thể sẽ dẫn đến ly dị.
Trường hợp thứ 2: Con cái hư hỏng
Gia đình có 3 báu vật là ở đó ba mẹ chính là những người thầy hiền trí của con, là nơi có tủ sách hay cho con đọc và hàng xóm, bạn bè của con là những người tốt.
Các bạn bước vào một căn biệt thự giàu có xây mấy chục tỷ, nhà hai ba chiếc xe hơi mà không thấy tủ sách đâu, chỉ thấy mỗi cái tủ rượu ở phòng khách to nhất. Vậy là gia đình đó không có tủ sách hay?
Ba mẹ đi làm từ sáng đến đêm, nhà có sẵn giúp việc làm mọi thứ, con cái không cần phải làm gì. Bố mẹ về đến nhà là vung tiền cho con, lo nó không được bằng bạn bằng bè mà nuông chiều vô tội vạ.
Nào đồ hiệu, nào điện thoại xịn đời mới, nào xe cộ đời này hãng kia, không giáo dục con biết lao động, biết trân trọng công sức người khác, biết sống hạnh phúc với những điều giản đơn. Ba mẹ như vậy không xứng đáng là bậc thầy của con. Vì gieo nhân nuông chiều thì kết quả sẽ là phụ thuộc, ỷ lại, ích kỷ và hưởng thụ. Như vậy là hại con chứ không khiến con trưởng thành được.
Đứa trẻ sinh ra trong gia đình giàu có như vậy, ba mẹ lại cưng chiều như thế, chỉ biết ăn chơi hưởng thụ thì sẽ có xu hướng chọn những đứa bạn tương tự như nó. Chúng cùng ăn chơi, cùng hưởng thụ và cùng làm những điều bất thiện, thế thì mới đồng hội đồng thuyền. Một đứa thích ăn chơi và một đứa ghét ăn chơi khó mà chơi với nhau lâu được.
Vậy là đứa trẻ mất cả thầy hiền trí, tủ sách hay, nhóm bạn tốt. Nhà có hàng trăm tỷ cũng chẳng thể dạy con nên người, vì gia đình mất 3 báu vật thì con cái chắc chắn sẽ hư hỏng.
Trường hợp thứ 3: Học sinh hư hỏng
Trường học có 3 báu vật là ngôi trường ở đó thầy cô giáo chính là những người thầy hiền trí của con, có thư viện với nhiều cuốn sách tinh hoa và văn hóa đọc được chú trọng và là nơi học trò đối xử tử tế, thân ái với nhau.
Bạn đến trường nào mà có nhiều học sinh hư, nhiều học sinh nói xấu sau lưng, thậm chí đánh cả giáo viên, thì ở trường đó, giáo viên chắc chắn không xứng đáng là thầy của học sinh. Trước mặt thì chúng gọi là thầy cô, nhưng sâu thẳm trong tâm chúng là sự thiếu tôn trọng. Vậy là ngôi trường này không có báu vật thầy hiền trí.
Nếu giáo viên biết làm gương cho học sinh noi theo, biết đối xử với học trò của mình bằng hiểu biết và tình thương yêu, biết thổi hồn nhân cách cho học sinh để chúng biết cách sống thì chúng sẽ không bao giờ dám đánh thầy cô.
Hãy xem trường đó đang dạy học sinh sách gì? Thư viện trường có những cuốn sách nuôi dưỡng tâm hồn cho học sinh không? Nếu trường chỉ có mấy cuốn sách giáo khoa, bắt học trò học thuộc lòng, thì trường đó cũng không có tủ sách tinh hoa.
Thầy không xứng đáng là thầy và tủ sách hay không có thì làm sao học sinh trường đó tốt được, chỉ có xấu tính dần đi mà thôi. Vậy là nhóm bạn tốt cũng không có. Vậy nên, trường học mà có nhiều học sinh hư thì chúng ta nên xem lại 3 báu vật của trường học này.
Trường hợp thứ 4: Đội ngũ lục đục bất hòa
Doanh nghiệp có 3 báu vật là ở đó ban lãnh đạo, các sếp chính là những người thầy hiền trí của nhân viên, có tủ sách chứa đựng những cuốn sách dạy kiến thức và kỹ năng kinh doanh trên nền tảng đạo đức và đồng nghiệp tương tác, đối xử với nhau như những người bạn, người anh em tốt.
Nếu tổ chức của bạn lục đục thì bạn nên xem lại xem tổ chức của bạn có 3 báu vật không?
Người sếp trong tổ chức đó có xứng đáng là sếp không? Mọi người có cùng đọc sách hay và cùng được đào tạo hàng tuần, hàng tháng đều đặn không? Vì như vậy, mọi người mới cùng chung tư tưởng. Sau đó thì mọi chuyện dễ bàn bạc và thảo luận hơn, vì mọi người đều hiểu được những gì đối phương chia sẻ.
Cuối cùng là anh em trong tổ chức đối nhân xử thế với nhau có xứng đáng là bạn tốt không? Cách đơn giản để biết một doanh nghiệp đi về đâu là nhìn vào chính 3 báu vật của doanh nghiệp đó. Doanh nghiệp mà thiếu 3 báu vật thì dễ lụi bại.
Trường hợp thứ 5: Phát triển bản thân
Hãy thử đặt lại câu hỏi cho chính mình, nếu cuộc đời của bạn thiếu 3 báu vật thì bạn có thực sự phát triển được không?
Nếu trong một năm tới, bạn chỉ vây xung quanh mình những người bạn xấu, chỉ rủ bạn hút chích, ăn uống bê tha, nhậu nhẹt, ngày đêm chơi bời hưởng thụ và không làm gì cả. Sách tinh hoa thì không đọc, chỉ đọc những thông tin cướp giết hiếp hàng ngày hoặc đọc những cuốn sách khiến cho tâm hồn bạn trở nên bị lụy, lệ thuộc tình cảm người khác và dần trở nên nhu nhược, yếu đuối.
Bên cạnh đó, bạn lại tôn những người chuyên lừa lọc, gây hại cả cho thiên nhiên và con người làm sư phụ của mình. Đã là sư phụ thì họ làm gì thì bạn sẽ tin tưởng và thực hiện theo. Bạn thử hình dung thật rõ nét cảnh tượng đó trong đầu xem, nếu bạn duy trì một môi trường như vậy trong vòng một năm thì cuộc đời bạn sẽ đi về đâu?
Nếu bạn không tin, coi đó chỉ là lý thuyết, thì có thể bạn nên trải nghiệm và chứng thực xem điều gì sẽ diễn ra thực tế trong cuộc đời bạn.
Trường hợp 6: Trong nhà tù mà cùng xây dựng 3 báu vật thì sao?
[Hình ảnh: Trung tâm cai nghiện Tiêu Vĩnh Ngọc]
Có một hệ thống trung tâm cai nghiện tư nhân ở Việt Nam đã dùng 3 báu vật và giúp cho rất nhiều người cai nghiện thành công và trở về với cuộc sống bình thường. Hệ thống trung tâm cai nghiện này có tên là Trung Tâm Cai Nghiện Tự Nguyện Tiêu Vĩnh Ngọc.
Ở đây, tất cả mọi người sống chung với nhau như người một nhà. Trong trung tâm, có thầy chỉ dẫn, có thuốc điều trị hiệu quả, có bạn tốt cùng hỗ trợ, có việc cùng làm, có những môn thể thao cùng chơi và có sách cùng đọc. Vậy là rất đầy đủ ba báu vật.
Mỗi trung tâm có khoảng từ 50 đến 100 người. Đến giờ nấu ăn là cả nhóm kéo vào cùng nhau nấu ăn, đến giờ ăn là tất cả cùng ăn với nhau như một đại gia đình. Chính người quản lý ở đây cũng từng là con nghiện. Họ chữa được hết nghiện rồi, bây giờ họ tình nguyện lấy đất, lấy nhà của mình ra làm thành trung tâm cai nghiện nên họ coi mọi người như người nhà.
Chơi cùng chơi, làm cùng làm, giải lao cùng giải lao, ăn cùng ăn, mọi thứ làm cùng nhau hết. Cùng 3 báu vật là tất cả sống với nhau như một nhà, không phân biệt quản lý hay học viên.
Một người đã cai nghiện ở đây cho biết: "Tính đến nay đã ba năm tôi ăn Tết mà không còn vướng bận ma túy. Ngồi nghĩ lại những ngày tháng tuyệt vời trong 3 năm qua, tôi cảm thấy tinh thần mình thật thoải mái, gia đình đầm ấm, không khí chan hòa vui tươi".
Khi mọi người sống chan hòa với nhau trên nền tảng 3 báu vật thì sau 3 năm hết sạch nghiện và về hòa nhập cộng đồng rất dễ. Ở đây họ không nhốt tù, mọi người ở giống như một ký túc xá trường học. Vậy nên mới gọi là Trung Tâm Cai Nghiện Tự Nguyện Tiêu Vĩnh Ngọc.
Những người đến đây họ có ý thức là tôi muốn cai nghiện, họ không bị xích trói, cùng ăn cùng ở cùng làm với nhau. Và hiện giờ hệ thống này có 30 - 40 trung tâm dọc Bắc Nam. Có rất nhiều người cai nghiện thành công đã tình nguyện đi mở các trung tâm tiếp theo.
Kết,
Ba báu vật gồm thầy hiền trí, tủ sách tinh hoa và nhóm bạn tốt chính là yếu tố ngoại cảnh tích cực giúp chúng ta phát triển nội lực và 3 gốc rễ Đạo đức - Trí tuệ - Nghị Lực. Đồng thời là tấm lá chắn bảo vệ chúng ta khỏi những thói quen xấu ác và 3 tâm bất thiện Tham -Sân -Si.
Tuy nhiên có một điều cần lưu ý: 3 báu vật chỉ là yếu tố bên ngoài, chính phẩm chất Tâm và trạng thái Nội tâm mới quyết định cuộc sống của chúng ta có an lạc, hạnh phúc hay không?
Do đó ngoài việc thiết lập cho mình một môi trường sống gồm 3 báu vật, các bạn cần hiểu về cách vận hành của thân tâm, các Quy luật đời sống để kiến tạo cho mình một cuộc sống Thuận tự nhiên, Hài hoà và Cân Bằng.
Những nội dung này sẽ được tôi chia sẻ trong lớp Chánh Kiến 1 - Đánh thức ý nghĩa cuộc đời! Hẹn gặp lại các bạn tại hai ngày học vô cùng đặc biệt và đầu gấu này!