Trong thời đại ngày nay, nhiều người trong chúng ta vẫn thường cho rằng chỉ cần có THÀNH CÔNG, chắc chắn sẽ có HẠNH PHÚC. Họ quan niệm rằng đạt được thành công rồi, tức thì sẽ có dư dả vật chất, thời gian, nguồn lực,... Để từ đó có thể tự do làm những gì mình muốn, tận hưởng những gì mình thích, đi đến bất kỳ nơi nào trên thế giới bao la.
Vậy, liệu khái niệm đó có đúng hay không? Để trả lời được câu hỏi trên, trước tiên bạn cần hiểu được định nghĩa của thành công và hạnh phúc.
THÀNH CÔNG LÀ GÌ? HẠNH PHÚC LÀ GÌ?
Thành công khi được hiểu ở nghĩa cơ bản, là khi bạn hoàn thành, đạt được một hay nhiều mục tiêu nào đó. Tuy nhiên trong xã hội kim tiền ngày nay, nhiều người xem thành công là thước đo giá trị vật chất, là kết quả đánh giá những gì mình gầy dựng.
Song song đó, hạnh phúc là trạng thái thỏa mãn cảm xúc của con người khi đạt được một nhu cầu nào đó mang tính trừu tượng. Và cũng là trong thời đại đề cao vật chất và đồng tiền như ngày nay, nhiều người thường định nghĩa “hạnh phúc” là điều gì đó thiêng liêng lắm, là phải đạt được thành tựu gì đó lớn lao lắm; là khi có được cột mốc cuộc đời vẻ vang lắm thì con người chúng ta mới cảm thấy “hạnh phúc”.
Tuy nhiên về bản chất, thành công và hạnh phúc là hai khía cạnh của cuộc sống mà mỗi người đều có cách nhìn nhận và trải nghiệm khác nhau. Chúng ta không nên dính mắc vào các khuôn khổ, các định nghĩa có sẵn mà xã hội đã gán mác cho để rồi tự cảm thấy áp lực, thấy gò bó vì không được “thành công” và “hạnh phúc” như bao người.
Ví như đối với tôi, thành công chỉ đơn giản là khi ta đạt được một cột mốc nào đó mà ta theo đuổi trong cuộc đời. Còn về hạnh phúc, nó không đến từ những việc vĩ đại hay lớn lao gì cả. Hạnh phúc là một trạng thái bất định, nó có thể sinh ra mà mất đi ở bất kỳ thời điểm nào trong cuộc đời. Nói cho dễ hiểu hơn, hạnh phúc đơn thuần là những phút giây mà bạn cảm thấy thỏa mãn, bình an với chính cuộc sống của mình.
Chẳng hạn như khi còn nhỏ, chúng ta cảm thấy tự hào, cảm thấy thật thành công khi đạt được con 10 trong bài kiểm tra cuối kỳ; và rồi thấy vui vẻ, hạnh phúc khi được người lớn thưởng cho món đồ mà chúng ta yêu thích sau khi đạt được con 10 đó.
Lớn lên một chút, ta vui mừng hết mức khi đỗ vào trường đại học mình hằng mong ước. Đến tuổi đi làm, ta cũng hân hoan vô cùng khi nhận được những đồng lương đầu tiên. Hoặc là, có được cái cảm giác ấm áp dâng lên trong lòng khi ngồi bên mâm cơm gia đình sau những ngày lam lũ mưa gió, bươn chải với guồng đời, ấy đối với tôi cũng được gọi là thành công và hạnh phúc.
THÀNH CÔNG LIỆU SẼ MANG LẠI HẠNH PHÚC?
Quay trở lại câu hỏi trên: “Thành công rồi, liệu sẽ có hạnh phúc không?” Đúng thật là khi có thành công, các bạn có thể tự do làm những điều mình thích nhưng không thể vì thế mà khẳng định rằng, thành công sẽ đem tới hạnh phúc cho bạn.
Tôi đã biết và từng gặp rất nhiều CEO, lãnh đạo, người nổi tiếng… Hay có thể gọi là những người rất thành đạt, rất thành công nhưng lại không hề thấy hạnh phúc. Đặc biệt là ở những người trẻ tuổi và thành công sớm, tuy đã có mọi thứ từ tiền tài, quyền lực, danh tiếng trong tay, song vẫn có rất nhiều người lại lựa chọn kết thúc tất cả vì áp lực, đau khổ, muộn phiền,... Và chung quy đúc kết lại những điều trên, tất thảy là vì họ không thể tìm thấy sự hiện hữu của niềm vui, hân hoan hay hạnh phúc có trong cuộc đời của chính họ nữa.
VÌ SAO CÓ THÀNH CÔNG MÀ LẠI THIẾU HẠNH PHÚC?
Các bạn thử ngẫm lại xem, có phải khi các bạn muốn đạt một mục tiêu nào đó mà xã hội đã “gán nhãn” cho đó là thành công như: có công việc ổn định trước 25, có gia đình trước 30, mua nhà trước 40,... Điều đầu tiên các bạn làm sẽ là tập trung trau dồi kỹ năng, kiến thức xã hội, kiến thức chuyên ngành; làm đủ thứ việc cần thiết hoàn thành mục tiêu đã đề ra?
Thế nhưng trong công cuộc làm giàu, trong quá trình trở thành người thành công, rất nhiều người đã để tâm hồn héo mòn đi, chất chứa nhiều chất độc Tham - Sân - Si theo từng ngày. Họ để cho bản thân bị kiểm soát bởi những thói hư tật xấu, để cho năng lượng tiêu cực làm nhiễu loạn tâm tình.
Họ cố gắng trở thành một kẻ độc tài; một kẻ ích kỷ; một kẻ sống khô khan; một kẻ không biết cảm thông cho người khác. Và ấy cũng là lúc trái tim họ đã thiếu đi tình yêu thương, thiếu đi lòng từ bi, thiếu đi những chất liệu tạo nên hạnh phúc.
Cũng tương tự như những người đặt hạnh phúc của họ vào đồng tiền, quyền lực, danh tiếng,... Hay bất kỳ hiện vật đến từ yếu tố ngoại cảnh. Vậy nếu những vật ngoài thân đó mất đi, hoặc khi không đạt được ý nguyện, tức thì họ sẽ lại cảm thấy bất hạnh với chính cuộc đời, với chính bản thân họ đây.
Hay khi chính họ cảm thấy chán ngán với những gì mình đang có, họ sẽ muốn nhiều hơn nữa vì họ chưa thể cảm nhận được hạnh phúc từ thâm tâm. Tuy nhiên các bạn đều nên nhớ rằng, tham vọng của con người cũng to lớn như đại dương đầy cá kia, và đó là bức tường ngăn ta chạm đến hạnh phúc thật sự.
THÀNH CÔNG SẼ THEO SAU KHI BẠN HẠNH PHÚC
Ở một mặt khác cũng có quan điểm cho rằng: "Hạnh Phúc đi trước, Thành Công sẽ theo sau." Theo nhận định này, khi bạn cảm thấy hạnh phúc, bạn mới có thể đủ năng lượng tinh thần để làm những việc tốt hơn, sáng tạo hơn, hiệu quả hơn. Khi bạn hạnh phúc, bạn mới có thể định tĩnh tâm trí và khiến cho Trí Tuệ sáng suốt khởi sinh, từ đó giúp bạn có nhiều lựa chọn đúng đắn hơn trong cuộc sống.
Một nghiên cứu khoa học mang tên "The Benefits of Frequent Positive Affect: Does Happiness Lead to Success?" của Lyubomirsky, King và Diener (2005) đã chứng minh: Những người mang bên mình cảm xúc tích cực, thường xuyên cảm thấy vui vẻ, hạnh phúc có cơ hợi đạt được thành công dễ dàng hơn so với những người hay buồn rầu, lo âu, ủ rũ - tức những người chỉ mang theo cảm xúc tiêu cực và thiếu tự tin vào bản thân.
Ngoài ra, có một bài báo khoa học cũng đã chứng minh rằng, cảm xúc tích cực có thể làm tăng động lực, khả năng tập trung, sáng tạo và khả năng thích ứng của con người, giúp họ đạt được nhiều kết quả tốt hơn trong cuộc sống.
Vì vậy, nếu bạn muốn hướng tới một cuộc sống tốt đẹp hơn, có thể làm việc hiệu quả hơn, tạo ra được nhiều thành tựu cho cuộc đời hơn mà không để vòng xoáy Tham - Sân - Si cuốn trôi cuộc đời, vậy thì bạn nên học cách tạo dựng hạnh phúc từ trong chính nội tâm của mình.
NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN NHẤT VUN BỒI HẠNH PHÚC TRONG TÂM
Để có thể đạt được hạnh phúc từ nội tâm không phải là chú trọng vào nghề nghiệp, tiền tài hay vật chất, mà là phải bắt đầu nuôi dưỡng tâm hồn, nhân cách; và phẩm hạnh của bản thân. Sau đây là 5 điều sẽ giúp bạn tạo dựng được hạnh phúc tự thân vững bền.
1. THẦY HIỀN TRÍ
Hãy trau dồi tri thức đúng đắn qua thầy hiền trí, đây chính là những bậc tiền bối có vốn sống dày dạn, triết lý thâm sâu, tư duy sâu sắc; và là những người có thể dẫn bạn tới một tầng bậc tâm thức cao hơn nhờ vào những kiến thức tinh hoa, hệ giá trị sống hướng thiện mà họ đã tự mình đúc kết được sau những thăng trầm cuộc đời.
Đơn giản nhất ở đây, là bạn có thể tìm đến những bài giảng, podcast, những bài Chánh Pháp của vài bậc hiền sư, minh triết mà bạn thấy ngưỡng mộ nhất, tâm đắc nhất với những chia sẻ của người đó nhất. Sau đấy, hãy lắng nghe, chiêm nghiệm và đúc kết lẽ sống cho riêng mình.
2. TỦ SÁCH HAY
Còn về những cuốn sách, tôi khuyên bạn nên tìm đến những đầu sách tinh hoa, chẳng hạn như sách lịch sử hay những cuốn dạy về đạo xử thế, chứa đậm triết lý nhân văn và mang tính giáo dục (bạn có thể dễ dàng tìm thấy những đầu sách tinh hoa chất lượng đã được chọn lọc bởi chuyên gia tại BKE Shop). Song song đó, nên ứng dụng trình tự Văn - Tư - Tu (Học - Hiểu - Hành) mỗi khi đọc một cuốn sách nào đó, có như thế thì việc đọc sách mới có thể thay đổi cuộc đời bạn.
3. NHÓM BẠN TỐT
Thêm nữa là, bạn hãy tự tìm đến những môi trường tử tế - nơi có những người bạn cùng đồng hành, nâng đỡ tiến bộ. Nên đảm bảo được rằng môi trường đấy học tập và phát triển theo triết lý 3 Gốc Rễ (Đạo Đức - Trí Tuệ - Nghị Lực), và đặc biệt là nên đặt tính kỷ luật, tính cam kết lên làm đầu.
4. SỐNG BIẾT ĐỦ
Ngoài ra, bạn cũng nên hướng tới một cuộc sống biết đủ, tức là hãy sống cùng lòng biết ơn và trân trọng những gì bạn đang có ở thời khắc hiện tại. Bởi bạn sẽ rất khó để thấy được bình an, an yên hay hạnh phúc nếu tâm ý bạn còn quá nhiều mong cầu về cuộc sống, mà ở đây còn có thể hiểu là tâm Tham - một trong 3 Độc đem lại đau khổ cho bất hạnh cho đời người.
5. SỐNG TỬ TẾ
Và cuối cùng là, hãy sống với một trái tim đong đầy tình yêu thương, tức là biết cảm thông, biết cho đi, biết giúp đỡ người khác, loài khác; và cả môi trường thiên nhiên của chúng ta. Vì khi bạn biết sống với tình yêu thương, với một trái tim hướng thiện và đức tính tử tế, tức là bạn đã có thêm vô ngần chất liệu tạo nên hạnh phúc để vun đắp cho cuộc đời và thế giới chung quanh.
LỜI KẾT
Mặc dù hiểu rằng mỗi người sẽ tự có khái niệm cho thành công và hạnh phúc của riêng mình, song tựu trung thì con đường dẫn tới thành công và hạnh phúc bền vững chính là con đường sống hướng thiện cho cả mình và cho cả người; và đó chính là con đường sống dựa trên nền tảng 3 Gốc Rễ: Đạo Đức - Trí Tuệ - Nghị Lực (5 điều trên cũng chính là những nguyên lý sống cơ bản nhất dựa trên nền tảng 3 Gốc Rễ mà ra). Để có thể hiểu rõ hơn lý do vì sao tôi nói như vậy, bạn có thể xem thêm video bài giảng sau đây mà tôi từng chia sẻ.